Użytkownicy dronów często zadają sobie pytanie, czy podczas wykonywania lotów mogą zostać skontrolowani przez służby mundurowe lub też, czy Policja może odebrać drona, albo też, w skrajnych przypadkach, go zestrzelić. Odpowiedzi na wszystkie powyższe pytania są twierdzące. W jakich więc okolicznościach może to nastąpić?
W stosunku do odpowiedzialności operatora bezzałogowego statku powietrznego zastosowanie mają przede wszystkim dwa artykuły z ustawy – Prawo lotnicze:
1) art. 211, który stanowi, że karze grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności do roku podlega ten, kto: a. wykonuje lot przy użyciu statku powietrznego nieposiadającego wymaganej zdatności do lotów (np. pomimo usterki czy awarii drona) lub niezgodnie z ograniczeniami określonymi w świadectwie zdatności do lotów, b. wykonuje lot lub inne czynności lotnicze, nie mając ważnej licencji lub świadectwa kwalifikacji lub niezgodnie z ich treścią i warunkami (np. pilot wykonuje loty dronem o wadze większej niż pozwalają mu posiadane uprawnienia), c. wykonuje loty lub inne czynności lotnicze mimo utraty wymaganej sprawności psychicznej i fizycznej (np. pod wpływem alkoholu), d. wbrew art. 122 ust. 2 nie wykonuje poleceń organów, o których mowa w tym przepisie (np. pilot nie sprowadza drona na ziemię pomimo nakazu otrzymanego od służby kontroli lotniska (TWR)), e. wykonuje lot próbny, akrobacyjny nad osiedlem lub innym skupiskiem ludności;
2) art. 212, który stanowi, że karze pozbawienia wolności do lat 5 (a jeśli pilot działa nieumyślnie – karze grzywny, ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do roku) podlega ten, kto: a. narusza przepisy dotyczące ruchu lotniczego obowiązujące w obszarze, w którym lot się odbywa (np. przeprowadzenie lotu w strefie kontrolowanej lotniska (CTR) bez wymaganej zgody), b. przekracza granicę państwową bez wymaganego zezwolenia lub z naruszeniem warunków zezwolenia, c. narusza zakazy lub ograniczenia lotów w polskiej przestrzeni powietrznej wprowadzone ze względu na konieczność wojskową lub bezpieczeństwo publiczne (np. korzysta z drona w parkach narodowych bez zgody ich władz), d. wnosi lub używa na pokładzie statku powietrznego broni palnej, broni gazowej lub materiałów wybuchowych (np. gdy pilot przymocuje do drona fajerwerki), e. używa nadawczych urządzeń radiowych działających w pasmach częstotliwości wyznaczonych na podstawie przepisów art. 111 ust. 3 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne dla łączności lotniczej oraz radiolokacji i radionawigacji lotniczej (np. pilot używa częstotliwości, które mogą wprowadzić w błąd służby ruchu lotniczego), f. uszkadza lub czyni niezdolnym do użycia lotnisko albo znajdujące się na lotnisku lub poza nim urządzenia służące dla potrzeb ruchu lotniczego (np. pilot rozbija drona o płytę lotniska).
Uprawienia odpowiednich służb w stosunku do operatora drona określa natomiast art. 126a ustawy – Prawo lotnicze. Stanowi on, że bezzałogowy statek powietrzny, w tym model latający, może zostać zniszczony, unieruchomiony albo nad jego lotem może zostać przejęta kontrola, w przypadku gdy: 1) przebieg lotu lub działanie bezzałogowego statku powietrznego: a. zagraża życiu lub zdrowiu osoby, b. stwarza zagrożenie dla chronionych obiektów, urządzeń lub obszarów, c. zakłóca przebieg imprezy masowej albo zagraża bezpieczeństwu jej uczestników, d. stwarza uzasadnione podejrzenie, że może zostać użyty jako środek ataku terrorystycznego; 2) bezzałogowy statek powietrzny wykonuje lot w przestrzeni powietrznej w części, w której wprowadzono ograniczenia lotów albo znajdującej się nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w której lot statku powietrznego jest zakazany od poziomu terenu do określonej wysokości.
Do zniszczenia lub przejęcia drona są uprawnione różne służby. I tak: 1) w przypadkach, o których mowa w punkcie 1 a, b i d - uprawnieni są funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, strażnicy Straży Marszałkowskiej, żołnierze Żandarmerii Wojskowej i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz pracownicy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych, 2) w przypadkach, o których mowa w punkcie 1c - uprawnieni są funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, żołnierze Żandarmerii Wojskowej oraz pracownicy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych, 3) w przypadkach, o których mowa w punkcie 2 - uprawnieni są tylko żołnierze Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.