Zgodnie z projektem zmian ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, od 1 stycznia 2021 r. firmy będą mogły się rozliczać z fiskusem w ramach tzw. estońskiego CIT-u (w ustawie zwanego jako „ryczałt od dochodów spółek kapitałowych”). Istotą rozwiązania będzie przesunięcie czasu poboru podatku na moment wypłaty zysków z przedsiębiorstwa. Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy będą przeznaczać środki na rozwój swojej działalności, nie zapłacą podatku CIT. Przewidywane opodatkowanie ma być też niższe od obecnego, a księgowość (prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz sporządzanie sprawozdań finansowych) dla przedsiębiorców korzystających z estońskiego CIT będzie prowadzona na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości.
Jakie warunki należy spełnić, aby kwalifikować się do ryczałtu?
1. Podatnik opodatkowany ryczałtem jest obowiązany ponosić bezpośrednie nakłady na cele inwestycyjne w wysokości wyższej o:
a) 15%, jednak nie mniejszej niż 20 000 zł w okresie dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych opodatkowania ryczałtem, albo
b) 33%, jednak nie mniejszej niż 50 000 zł w okresie czterech lat podatkowych
w stosunku do ustalonej na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego odpowiednio dwuletni albo czteroletni okres opodatkowania ryczałtem wartości początkowej środków trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin.
Przez nakłady na cele inwestycyjne rozumie się m.in. faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na nabycie fabrycznie nowych środków trwałych lub wytworzenie środków trwałych.
2. Z opodatkowania na nowych zasadach będzie mogła skorzystać spółka kapitałowa (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjna), w której udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłączenie osoby fizyczne.
3. Z estońskiego CIT będą mogły skorzystać spółki, które nie mają udziałów w innych podmiotach oraz które przeznaczają większość dochodów na działalność związaną z bezpośrednim wytwarzaniem towarów lub świadczeniem usług.
4. Przychody przedsiębiorstwa nie będą mogły przekraczać rocznie 100 mln zł.
5. Warunkiem skorzystania z tzw. estońskiego CIT-u będzie zatrudnianie co najmniej 3 pracowników (na umowę o pracę) lub ponoszenie miesięcznych wydatków na wynagrodzenia z tytułu innych umów, w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obciążonych PIT i ZUS), z zastrzeżeniem, że nie mogą to być udziałowcy ani akcjonariusze spółki. Warunek ten nie musi być spełniony od razu. Dla podatników rozpoczynających działalność wystarczający jest wzrost zatrudnienia corocznie o co najmniej jednego zatrudnionego – począwszy od drugiego roku podatkowego – aż do osiągnięcia wymaganego poziomu 3 pracowników. Łagodniejsze warunki przewidziano także dla małych podatników – w pierwszym roku podatkowym warunek będzie spełniony, jeżeli podatnik zatrudnia co najmniej 1 osobę w przeliczeniu na pełne etaty.
Wszystkie te warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Opodatkowanie ryczałtem obejmuje okres bezpośrednio po sobie następujących czterech lat podatkowych wskazany przez podatnika w zawiadomieniu o wyborze tego opodatkowania. Opodatkowanie ryczałtem przedłuża się na kolejne okresy bezpośrednio po sobie następujących czterech lat podatkowych, chyba że podatnik złoży informację o rezygnacji z tego opodatkowania w deklaracji, składanej za ostatni rok podatkowy, w którym podatnik stosował to opodatkowanie.
W przypadku estońskiego CIT, ryczałt wynosi:
a) 15% podstawy opodatkowania w przypadku małego podatnika oraz podatnika, którego wartość średnich przychodów nie przekracza wartości maksymalnych przychodów określonych dla małego podatnika,
b) 25% podstawy opodatkowania w przypadku innego podatnika.
W przypadku podstawy opodatkowania ustalanej od dochodu z tytułu zysku netto wskazana wyżej stawka podatku, podlega obniżeniu o pięć punktów procentowych, jeżeli nakłady na cele inwestycyjne wynosiły co najmniej:
a) 50% w każdym dwuletnim okresie w przypadku rozliczania nakładów inwestycyjnych w sposób określony w art. 28g ust. 1 pkt 1 (tj. przeznaczania na cele inwestycyjne więcej niż 15% w stosunku do ustalonej wartości początkowej środków trwałych, jednak nie mniejszej niż 20 000 zł w okresie dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych opodatkowania ryczałtem),
b) 110% w każdym czteroletnim okresie w przypadku rozliczania nakładów inwestycyjnych w sposób określony w art. 28g ust. 1 pkt 2 (tj. przeznaczania na cele inwestycyjne więcej niż 33% w stosunku do ustalonej wartości początkowej środków trwałych, jednak nie mniejszej niż 50 000 zł w okresie czterech lat podatkowych).